Waarom verkleuren de bladeren in de herfst?

7 oktober 2022

Waarom verkleuren de bladeren in de herfst?

Soms associëren mensen de herfst met een grijs en grauw landschap. Maar kijk je naar de natuur, dan zie je juist een veelheid aan kleuren: rood, oranje, geel, bruin en alles daartussenin. Prachtig om een wandeling door het bos te maken, terwijl de bladeren als veertjes van de bomen dwarrelen. Maar waarom verkleuren ze eigenlijk?

Voedingsstof is ook kleurstof

Een boom neemt water uit de grond op en zuurstof uit de lucht. Met behulp van zonlicht zet de boom dit om in 2 stofjes: glucose en chlorofyl. Beide zijn een voedingsstof voor de boom. Behalve dat chlorofyl een heel waardevolle voedingsstof is vol vitamines en mineralen, is het ook een kleurstof. In feite zitten de kleuren rood, bruin en geel ook al in de bladeren, maar de chlorofyl kleurt daaroverheen.

De winkel gaat sluiten!

Zodra het herfst wordt, daalt het aantal zonuren op een dag. En daarmee kan een boom niet meer het water en de zuurstof omzetten in noodzakelijke voedingsstoffen. Met de kortere dagen sluit in feite de voedingswinkel van de bomen. Een boom zal de herfst en de winter het moeten doen met de voeding die hij in de maanden ervoor heeft vergaard. Zodra de dagen donkerder en kouder worden, onttrekt de boom glucose én chlorofyl uit zijn bladeren naar de takken. Daarmee trekt ook de groene kleur weg en komen de andere kleuren tevoorschijn.

Voorzichtige vogel of waaghals

Het is maar goed ook dat bomen de chlorofyl onttrekken, want uiteindelijk verliezen ze hun blad. Zodra het kouder wordt, werken de wortels van een boom niet meer en moet hij van zijn blad af. In de herfst kan het weer heel wisselend zijn: zo zit je nog op een terrasje in de zon en zo ploeg je op je fiets door de kou in een dikke jas. Die laatste zon betekent voor een boom extra voeding. Maar behoudt hij te lang zijn bladeren, dan verliest hij al die voeding. Vergelijk maar eens enkele bomen van dezelfde soort naast elkaar. Welke boom is voorzichtig en begint al rood te kleuren? En welke is de waaghals die de laatste zonnestralen wil opvangen?

 

 

Bronnen:

Willem Wever (KRO NCRV): https://willemwever.kro-ncrv.nl/vraag_antwoord/dieren-en-planten/waarom-verkleuren-bladeren-de-herfst

Buitenleven:

https://buitenleven.nl/waarom-verkleuren-bladeren-in-de-herfst/#:~:text=Zo%20werkt%20fotosynthese&text=Als%20er%20minder%20licht%20voor,de%20bladeren%20geel%20en%20oranje.

Peter Wohlleben, Het verborgen leven van bomen

Holland and Barrett:

https://www.hollandandbarrett.nl/advies/planten-kruiden/chlorofyl/#:~:text=Chlorofyl%20is%20een%20natuurlijk%20kleurpigment,voor%20de%20gezondheid%20van%20planten.

 

Tags: